ဨကရာဇ္ျဗဵမိေစာဗု၀ြံ ကဆံင္ဒမံင္ဨကရာဇ္ဒှဲါညးျဗဵတအ္ ျဇဳိင္ဂြံတုိန္ဒွ္ေလာန္ဂွ္ ဂြံတုိန္ဒွ္ရ၊၊ အလံုမြဲဒျမိပ္၀င္ေကာန္
ဂကူ ဆမႏြံပႜဲကဿဳိန္ဍဳင္ဏအ္ ညးျဗဵဂြံတုိန္ဒွ္အာ ဨကရာဇ္မၢး ႏြံဆမိေစာဗု မြဲဇကုဓဝ္ေဟင္ရ၊၊ ဟုိတ္ဒွ္သာ္ဂွ္ရ မိေစာဗု၀ြံ
ဒွ္ၿဗဵပရဲ ျဗဵေတဿင္မြဲတုဲ ဆသြက္ညးျဗဵ မႏြံပႜဲကဿိန္ဍဳင္ပု႙ဏအ္သဿးဟြံက သြက္ဂေကာံညးျဗဵအလံုလုိ္က္မြဲေလ၀္ ေထက္ကႝု
ဒးသၸေလဿာင္ဗႝု ဒးေကတ္စစရဲာဂုဏ္ခုိဟ္ ဗြဲမေလာန္ရ၊၊
တၜတိျဗဵ၀ြံ ႏြံကႝုပဋိဘာန္ ညာဏ္ပညာ ခ်ပ္ဗၥာပၚပဲါဂုဏ္ဒုဟ္၊ ဂတၾကဵေလပ္ဗြဲမေလာန္တုဲ ၐုိန္ဒွ္တဵညးျဗဵမြဲကီုိေလ၀္
ကဆံင္ဍာ္ဒေက၀္ ဟြံသ၀္နူမှိဟ္ၾတဳံ ညံင္ဍဳင္ကြာန္ ဂြံၐုိဟ္ၾသဳိဟ္ရာင္ဆာဲဂွ္ ဖန္ဖက္အုပ္ဓုပ္ေလပ္ဗြဲမေလာန္ရ၊၊
ပႜဲဒှဲါဍဳင္သဿတ္ ကြာန္ရးဇနးပုိတ္တအ္ဂွ္ တၜတိျဗဵ ခါန္ကှက္မှိဟ္စှးဇကုကဆံင္ကဆံင္တုဲ ကႝုအုပ္ဓုပ္ေကာပ္ကာဲအာ
မွာဇန္တအ္ရ၊၊ ပႜဲကိစၥ မခါန္ကှက္ကႝုတာလ်ဳိင္ ပေရင္အုပ္ဓုပ္ပၜန္ေလ၀္ တၜတိၿဗဵဟြံရံင္ကုႝေတှာ၀္ဒေတာ၀္ မဇဂကူျပဲ
မြဲသာ္ဓ၀္ ရံင္ကႝုသီုအေစာန္စရာဲပူဂုိလ္တအ္ဂွ္တုဲေဟင္ ခါန္ကှက္ကႝုတာလ်ဳိင္ရ၊၊ ရဵသာ္၀ြံ မှိဟ္ဍာံဒှါဲဍာံ ဟုိတ္ႏူ
ဖန္ဖက္ေဖ်ံဒှဲါ၀ါဲဒးတုဲ အလံုကဿိန္ဍဳင္မြဲ ဟြံမြဲကႝုဒမၜမတာ ဟြံမြဲကႝုသပုန္ပလန္ပႜဲဍဳင္၊ ဟြံမြဲကႝုပှာန္သှမၛးဍဳင္တုဲ ဍဳင္ကြာန္
ၐုိဟ္ၾသဳိဟ္ရာင္ဆာဲ ဗြဲမေလာန္ရ၊၊
ကာလတၜတိျဗဵ ဇ်ွံင္ပင္ပတုိန္ခမီပိဋကဓရ ကႝုတုိန္ဒွ္ဥပရာဇာဂွ္ သၸဟုိတ္ႏူခမီေတံ ဒွ္ေတှာ၀္ဒေတာ၀္သဿိင္
ဟြံေသင္တုဲ အမာတ္ဒဵဗညာတအ္ ဟီုဒစႝုဒစးအုိတ္ရ၊၊ ကာလဂွ္ တၜတိျဗဵ ႏြံအသံကႝု ေကတ္နင္ဆုဒယုိင္ဒဒန္
မြဲတှဳင္တုဲ ကႝုဂၜတ္ရုပ္က်ာ္ရ၊၊ ကာလရုပ္က်ာ္တုဲဒွ္ဂွ္ ႏြံအသံကႝု ေ၀င္သဘင္ထပွ္တၛဲတုဲ အမာတ္ဒဵဗညာတအ္
အုိတ္တဿအ္ညးအဲ ေဂၜာဲကၜဳင္ေလၛာ၀္ေရွ္ေသွ္ရဵဂဵ ကလအ္ပူဇဵ တဵအုိတ္ရ၊၊ ကာလဂွ္ တၜတိျဗဵသဿာန္တုိန္ က်ာ္ဏအ္ဂၜတ္
လ၀္နကႝုမုဆုေရာ- -ဂၜတ္လ၀္နကႝု ဆုဒဒန္ရအဵ- -ဂၜတ္လ၀္နကႝုဆုဒန္မယုတ္တီမံင္ဖုိ္ဟ္ မူပမှးတအ္ မးဒေလၛာ၀္
ေရာ- ႏြံအသံသဿာန္တုိန္ရ၊၊ ၐုိန္ဒွ္တဵဆုမယုတ္ကီုေလ၀္ ဟုိတ္ႏူဂၜတ္ဗဒွ္လ၀္ ရုပ္က်ာ္မျပဲဂွ္ရ မဒးေလၛာ၀္ရအဵ သာ္၀ြံ
အမာတ္ဒဵဗညာတအ္ ဂရင္တီရ၊၊ တၜတိျဗဵ ဂြံတင္ဂလာန္ခုိဟ္တဲု ယြံအမာတ္တအ္ ေကာန္အ ဲ မဟာပိဋကဓရေလ၀္
တုပ္နဲဆုဒဒန္ကုီရ၊၊ ၐုိန္ရေတှာ၀္ဒေတာ၀္ ဟြံျပဲကုီေလ၀္ ယ၀္ရဒုင္အဘိသိက္သဿိင္တုဲမၢး မူပေလၛာ၀္ဟြံေထက္ေရာ
ကာလတၜတိျဗဵ မသဿာန္တုိန္ဂွ္ အမာတ္ဒဵဗညာတအ္ အုိတ္အာဂလာန္တုဲ ဒးဒုင္တဲ ကိစၥမဇုိန္ကုႝအာဲကဿာဲ နန္ထ၀္
ကုမဟာပိဋဓရဂွ္ရ၊၊ ရံင္ေကတ္ ပရူဒဒွ္ဏအ္တဲုမၢး တၜတိၿဗဵ၀ြံ ၐုိန္ဒွ္တဵ မှိဟ္ျဗဵကီုေလ၀္ ဒဒွ္ရတၜပညာအုပ္ဓလီုေကၜံ
လညာတ္ညာဏ္ အမာတ္ဒဵဗညာတအ္မာန္ဂွ္ ဂြံတီေကတ္ရ၊၊
တၜတိျဗဵ၀ြံ ႏြံကုႝသဒၶါေစတနာမေဇှာ္တုဲ လဟိင္တဵ ပႜဲဇေရင္ဓရ္ကုသုိလ္လဿဳိန္ရ၊၊ ဂြံၾသဳိင္လ၀္ဘုတ္၊ ဘာ၊ ျဇပ္၊ ရုန္ဒါန္၊
တာန္ဆံင္၊ ဒဒန္၊ ဂြံဗ၀္လ၀္ဂၜံင္ဍာန္၊ ဂြံခဲါလ၀္ကမၜဳိင္ကဿာ၊ ဂြံဒက္လ၀္က်ာ္ေစတ႘ က်ာ္ပဋိမာရုပ္တအ္ဂွ္
ဂၜဳိင္ကႝုလဿိဟ္ဂှန္ရ၊၊ ကုသုိလ္တၜတိျဗဵ မျပာကတ္အုိတ္ မေသွ္ၐက္တဵ စႝုတြဳႝတၛဲဏအ္တအ္၀ြံ-----------------
၁၊၊ က်ာ္ျမဟ္
က်ာ္ျမဟ္၀ြံ ဒွ္က်ာ္ပဋိမာရုပ္မြဲဇကုတုဲ တၜတိျဗဵဒက္ပတန္လ၀္ ဗုီျပင္ေတဿင္တဿဟ္ တှဟ္ျခာႏူက်ာ္ ပဋိမာရုပ္သအာင္
တအ္ရ၊၊ သီုဟြံတက္ထြာဲ ဂဇအ္လကဲတၜာဲလ၀္ဇုိင္တုဲ ရံင္ေကတ္ဗႝုျပင္ ညံင္ရဵမဇွ်ံင္ကႛ ဒလုိက္ကတုႝရဟာ ဒဒွ္ပႜဲစုိတ္
ပူဂုိလ္မဗုႝေလၛာ၀္တအ္ရ၊၊ ပႜဲကဿိန္ဍဳင္ပ႙ုဏအ္ က်ာ္ပဋိမာရုပ္ ဗုီျပင္အလံက္အနက္သာ္ဏအ္ ႏြံဆက်ာ္ျမဟ္မြဲဇကု
ေဟင္ရ၊၊ က်ာ္ျမဟ္၀ြံ ေသာန္ဒက္လ၀္ ဗုီျပင္ဒးေသှာတ္ မုက္မတ္ေက၀္ျဇဳင္ ရံင္စသပၸါယ္ဗြဲမေလာန္တဲု ဇဿာပ္ညး
မကၜဳင္ဗႝုေလၛာ၀္ သဒၶါပ႘တိကတႝုဒွ္၊ ဂြံၐုိဟ္ၾသဳိဟ္အာ ပႜဲဂၜံစုိတ္ရ၊၊
၂၊၊ အရွာမ္က်ာ္လဂုင္
အရွာမ္က်ာ္လဂုင္ ည႘သာသဿဟ္တး လးထာန္ဒဿံင္ ညံင္ရဵမုက္ဖံ ပ႙ုမိက္ဂြံညာတ္တဵ ပႜဲတၛဲဏအ္ဂွ္ ဒွ္ကုသုိလ္မိေစာဗု
မြဲသာ္ကီုရ၊၊ အရွာမ္က်ာ္၀ြံ ပႜဲတမ္ပထမေတံ ဒှဲါလၛဳႝခအုန္ခအအ္ ဒှဲါလၛဳႝခလံက္ဂနက္ ဒွ္ဒဿံင္ရ၊၊ ပႜဲသကဲဒႝု ေဂတ္ေကၜာံ
က်ာ္ဂွ္ ဒှဲါလၛဳႝဒွ္ဒဿံင္ေစာ၀္တုဲ အရွာမ္က်ာ္ဂွ္ေလ၀္ ဒှဲါလၛဳႝေဍာတ္ဒဂန္ကႜန္ေၾကပ္၊ ဒှဲါလၛဳႝေဇှာ္ သၜဲဒွ္ဒဿံင္ရ၊၊ တၜတိျဗဵ
စကာေကာန္ကေမၜာန္ဂၜဳိင္ကႝုလီၛတဲု ႏူဇုိင္ဒႝု စႝုစိုပ္ကႜဟ္ဒုႝ ဒှဲါေစာ၀္ျဇဟ္မခလံက္ဒဿံင္ သီုဖအုိတ္တအ္ဂွ္ ကႝုဗ၀္ပေပင္
စုတ္ တဿအ္၀ါန္ဖအုိတ္ တိမသၜဳင္ခအုဟ္ဒဿံင္တအ္ဂွ္ေလ၀္ ကႝုၐံက္ပၚေထာံဖအုိတ္ရ၊၊ ဂၜးအရွာမ္က်ာ္ညံင္ဂြံည႘သာသဿဟ္
တးခုိဟ္ဂွ္ ကႝုဗေပင္စုတ္တဿအ္၀ါန္ သုီကႝုတိေၾကဟ္တဲု ကႝုတက္ဒုက္ပည႘သဿဟ္တးေထံာ ဒႝုကုႝဒွ္ညံင္မုက္ဖံရ၊၊
ကဿာင္က်ာ္ေလ၀္ ကႝုဒက္ပူဗုိင္ေဂတ္ေကၜံတဲု မၛးကဿာင္ဂွ္ ကႝုတႝုလ၀္တှံျဗာတ္ ၊ တှံသတ္ျဗဵ ေဂတ္ေကၜာံပၜန္ရ၊၊
ပႜဲက်ာ္လဂုင္ပၜန္ေလ၀္ တၜတိျဗဵကႝုေက၀္ထ၀္မသဿဟ္ကႝု တာလ်ဳိင္ဇကုဇကုတဲု ကႝုတက္ထ၀္အပၜာေျဂာပ္စုတ္သၛာ
ထ၀္ ပႜဲက်ာ္လဂုင္ရ၊၊ ပႜဲသကဲပန္ဒုိဟ္က်ာ္ဂွ္ သြက္မွာဇန္ဂမၜဳိင္ ဂြံပတန္သမာဓိ ပႜဲက်ာ္ဗြဲမတသုိ္က္မာန္ ရန္တဿအ္တဲု
ကႝုၾသဳိင္လ၀္တာန္ဆံင္ ပန္လပၚရ၊၊ သြက္ဂြံေကၜာန္ၐုိတ္ ပတဲုေ၀ယ်ာ၀စၥပႜဲက်ာ္ဂွ္ေလ၀္ ရဲငၛးတးအရွာမ္က်ာ္၊ ရဲေပႜန္
ပဿတ္က်ာ္ ၊ ရဲၐွ္ပၠဵပူဇဵက်ာ္ ၊ ရဲသၜာဲဍာ္က်ာ္သာ္ဏအ္ဒွ္တံ တၜတိျဗဵခါန္ကှက္စြံလ၀္ သဿာကေမၜာန္ဗြဲမဂၜဳိင္ရ၊၊ သြက္ဂြံ
တက္သၸပူဇဵက်ာ္ရုိဟ္ဒဒွ္တၛဲဂွ္ တြိင္တြဳိက္ပန္၀ုိင္ေလ၀္ တၜတိျဗဵစြံပတန္လ၀္ကီုရ၊၊
ဨကရာဇ္ျဗဵမိေစာဗု၀ြံ မဒွ္ေကာန္တၜညး ရာဇာဓိရာဇ္ေကုံာ ဂှက်ာ္သုဒၶမာယာတအ္တဲု ပႜဲသှံာ သကၠရာဇ္ ( ၇၅၇) ဂွ္
ကတႝုဒွ္မှုိဟ္ရ၊၊ ပႜဲမဂြံအာယုက္ (၂၀) သှံာဂွ္ သဿိင္မအံက္ေျပင္စကုႝ သဿိင္ေစသူ (ဗညာျဗဲ) ညးမဒွ္ကိဿန္တၜညးတဲု
ကလိဂြံေကာန္ပိ (ေကာန္ၾတဳံမြဲ သဿိင္ဗေရာ၀္ ေကာန္ၿဗဵၐါ ယဿဳဒကာဓရ္မြဲ ဒကာသင္မြဲ) ရ၊၊ ပႜဲမဂြံအာယုက္ (၂၅)
သှာံဂွ္ သဿိင္ေစသူအုိတ္အာကမ္တဲု ဒွ္အာဘ၀ျဗဵကဿာဲရ၊၊ ပႜဲသကၠရာဇ္ဍဳင္ (၇၈၅) ဂွ္ ဒးအာတုိန္ဒွ္ဂှက်ာ္သဿိင္ဗဿာဗှတ္
(၇) သှာံရ၊၊ ဟုိတ္ႏူေကာန္ခမ႘ဓမၼဓရ ကၜတ္ဖ်ဵနင္တဲု ပႜဲသကၠရာဇ္ဍဳင္ သှာံ (၇၉၁) အခိင္မႏြံအာယုက္ (၃၆) သှာံဂွ္
ဂြံကေလင္စဵစုိပ္ ဍဳင္မိတိမပၜန္ရ၊၊
ေကာဇကုၐါဂွ္ (ဗညာဓမၼရာဇာကႝု ဗညာရာံ) ေကာန္ဇကုမြဲ (သဿိင္ဗညာဗေရာ၀္)၊ ကဿိန္ဇကုၐါ (ဗညာေကန္မဒွ္
ေကာန္ဗညာဓမၼရာဇာကႝု သဿိင္ကမၜင္မဒွ္ေကာန္ဗညာရာံ) တအ္တုိန္သၸသဿိင္ ပကင္ရင္ဍဳင္ ဟံသာ၀တ႘ဗြဲမေလဿင္
ေလဿင္ ပႜဲလၸာ္မှိဟ္ၾတဳံ ေတှာ၀္ဒေတာ၀္သဿိင္ပုိတ္အာတဲု ပႜဲသကၠရာဇ္ဍဳင္သှာံ (၈၁၄) ဂွ္ ဒုင္ရာဇာဘိေသက္ဂြံတုိန္ဒွ္
ဨကၠရာဇ္ျဗဵ ပကင္ရင္ဍဳင္ဟံသာ၀တ႘ရ၊၊ ဗြဲၾကဵဏအ္ အ၀ႝိုကႜဳိင္ဗတာင္ သုီကဿိန္ဍဳင္ဂွ္ ပအပ္ဇုိန္ကႝုဂမာန္ဇကု
သဿိင္ဓမၼေစတ႘တဲု သီုမေကၜာန္ၐုိတ္တဵ က်ာ္လဂုင္ေဟင္ ပႜဲသှာံသကၠရာဇ္ဍဳင္ (၈၃၃) အခါမဂြံအာယုက္ (၇၆) သှာံဂွ္
ဨကၠရာဇ္ျဗဵဗညာထဵ (မိေစာဗု) စဵအာသြ၀္ေရာင္၊၊